درست یا غلط؟



سریال بریکنیگ بد(breakingbad) رو تموم کردم، البته الان نمیخوام در مورد این سریال حرف بزنم که واقعا کلی جای حرف داره اما بعد تموم شدنش به فکر چالش‌های اخلاقی افتادم. منظورم از چالش های اخلاقی(Ethical dilemma)، همون دوراهی های ساده یا پیچیده ایه که ممکنه روزانه به پستمون بخوره یا حتی سال ها فیلسوف ها سعی در حلش کنن. مثال های معروفش رو از توی ویکی پیدا کردم:
1.      موضوع سقط جنین
2.      اوتانازی
چندتا نمونه ای که حداقل واسه من معروف نبودن اما گویا مورد بحثه:
1.      Graded absolutism: هر فعالیت معینی یا خوب یا بد است، فارغ از نیت یا نتیجش
2.      Plank of Carneades: دوتا دریانورد در حال غرق شدن میخوان به تکه چوبی در آب که فقط ظرفیت یکی رو داره دست ببرن، یکیشون اونیکی که به تخته چوب رسیده رو میکشونه کنار و زنده میمونه و اون غرق میشه. حالا این سوال بوجود میاد که اون طرف مرتکب قتل شده یا دفاع از خودش؟
3.      Trolley problem: رو خط‌آهن یه واگن در حال حرکته و جلوتر 5 نفر به خط‌آهن بسته شدن و شما در موقعیتی هستید که با فشار دادن دگمه ای میتونید واگن رو از خط بیرون کنید که این خودش باعث میشه که جان یک نفر که بیرون خط وایساده رو بگیرید. حالا کدوم تصمیم درسته؟
اما میتونه توی زندگی روزمره هم این چیزا برامون اتفاق بیوفته. قبلا در یک گروهی درموردش صحبت کرده بودیم و در مورد چالش های مختلف، آدم هایی با مشخصات اجتماعی شبیه به هم جواب های متفاوت میدادن. یه مثالی رو هم که در موردش یادمه صحبت شده بود این بود که مثلا شما عزیزترین شخصی که میشناسید، داره فوت میکنه و نمیتونید هزینه داروهاش رو پرداخت کنید آیا میرید از داروخانه دزدی کنید؟
حالا این چالش های اخلاقی و سعی در جواب دادنشون توی فیلمنامه ها اومده تا مشتری جذب کنه یا اینکه جوابی بده رو نمیدونم. مثلا فیلم "جدایی نادر از سیمین" و همین طور "گذشته" اصغر فرهادی پر است ازین موضوع. توی این دوتا فیلم خیلی سعی نمیشه که جوابی به این قضیه بده. اما توی سریال بریکینگ بد کارگردن به این سوال جواب میده. 
موضوع سریال برای کسانیکه ندیدن، در مورد معلم شیمی مدرسه ایه در آمریکا که همزمان با بارداری دوم همسرش متوجه میشه که سرطان شش داره و بزودی میمیره و برای تامین هزینه های خانواده و درمان خودش، با همکاری یکی از دانش‎آموزای قدیمیش، شروع به تولید و فروش شیشه (مت‌آمفتامین) میکنه.
توی مصاحبه ای با تهیه کننده این سریال، میگه نمونه ای مانند عیدی امین، (دیکتاتور نظامی که بعد از ازدست دادن حکومتش به عربستان رفت و 25 سال در اونجا زندگی کرد و مرد) رو نفرت انگیز میدونه و میگه باید توی این دنیا سزای عملی باشه. که توی سریال هم این طرز فکر وجود داره و به نظرم کارگردان جوابی داده به چالش اخلاقی داستان.
خیلی طولانیش نکنم و اما دین معمولا پاسخ قاطعی به این موارد داده. توی موارد پررنگ دین جواب آره یا نه خودش رو میده. خوب یا بدش رو در بعضی موارد نمیدونم اما گاهی نمیشه زندگی رو بدون جواب دادن به این سوالات پیش برد.